જી એસ ટી કાઉન્સિલની ૫૬ મી બેઠક ની પ્રશ્ન જવાબ સ્વરૂપે વિગતો

The Union Minister for Finance and Corporate Affairs, Smt. Nirmala Sitharaman chairs the 56th meeting of the GST Council, in New Delhi on September 03, 2025.
જી.એસ.ટી કાઉન્સિલની ૫૬ મી મિટિંગની વિગતો પ્રશ્ન જવાબ સ્વરૂપે અહીંયા આપેલ છે.
વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો – 56મી GST કાઉન્સિલ મીટિંગ
1. GST દરોમાં થયેલા ફેરફારો ક્યારે અમલમાં આવશે?
56મી બેઠકની ભલામણ મુજબ, સિગારેટ, ઝરદા, બીડી, અનમેન્યુફેક્ચર્ડ તમાકુ સિવાયના માલ અને સેવાઓ પર નવા GST દરો 22 સપ્ટેમ્બર, 2025થી લાગુ પડશે. ઉપરોક્ત વસ્તુઓ પર હાલના દર ચાલુ રહેશે અને નવા દરો પછીથી નોટિફાઇ થશે.
2. માલ માટે CGST કાયદા હેઠળ રજિસ્ટ્રેશનની મર્યાદામાં કોઈ ફેરફાર થયો છે?
ના. કોઈ ફેરફાર નથી.
3. સુધારેલા દરોની નોટિફિકેશન ક્યાં મળશે?
તે CBIC ની વેબસાઈટ પર દરની નોટિફિકેશન સ્વરૂપે પ્રકાશિત થશે.
4. જો મેં માલ/સેવા સપ્લાય કરી દીધી પરંતુ ઇન્વૉઇસ પછી બનાવી તો કયો દર લાગશે?
CGST અધિનિયમ કલમ 14 મુજબ –
જો ચૂકવણી પછી થાય તો: ઇન્વૉઇસની તારીખ અથવા પેમેન્ટની તારીખ, જે વહેલી હોય તે લાગુ.
જો ચૂકવણી પહેલા મળી ગઈ હોય તો: પેમેન્ટની તારીખ લાગુ પડશે.
5. સપ્લાય માટે એડવાન્સ મળી ગયો પરંતુ માલ/સેવા આપવામાં આવ્યા નથી તો કયો દર લાગશે?
ટાઈમ ઑફ સપ્લાયની જોગવાઈ મુજબ દર લાગશે.
6. દર બદલાયા પહેલાંની ખરીદી પરનો ITC શું થશે?
જ્યાં સુધી ટેક્સ તે સમયે લાગુ પડેલા દર મુજબ વસૂલ થયો છે, ત્યાં સુધી ક્રેડિટ મેળવવાનો હક મળશે.
7. આયાતી માલ પર IGST કેવી રીતે લાગશે?
જ્યાં સુધી અલગથી છૂટછાટ નથી, ત્યાં સુધી સુધારેલા દરો લાગશે.
8. નવા દરથી મારી આઉટવર્ડ સપ્લાય સસ્તી થઈ છે, પરંતુ મારી પાસે જૂના વધુ દરે ITC છે. તેનો ઉપયોગ કરી શકું?
હા, ઇ-ક્રેડિટ લેજરનો ITC જાળવી શકાય છે.
9. જો મારી સપ્લાય હવે મુક્ત (exempt) થઈ છે, તો ITC શું રિવર્સ કરવું પડશે?
હા. 21 સપ્ટેમ્બર, 2025 સુધી તેનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. ત્યારબાદ રિવર્સ કરવો પડશે.
10. ઇન્વર્ટેડ ડ્યુટી સ્ટ્રક્ચર માટે રિફંડ મળશે?
હા, પરંતુ જ્યાં ઇનપુટ અને આઉટપુટ એક જ હોય અને માત્ર દર અલગ-અલગ હોય ત્યાં નહીં.
11. સ્ટોક પર નવા દરો લાગશે?
હા. સપ્લાયની તારીખ મુજબ નવો દર લાગશે.
12. ટ્રાન્સિટમાં રહેલા માલ માટે ઈ-વે બિલ ફરીથી બનાવવું પડશે?
ના. જૂનું બિલ તેની મૂળ માન્યતા મુજબ માન્ય રહેશે.
13. UHT દૂધ મુક્ત થયું છે. શું આ છોડ આધારિત દૂધ માટે પણ લાગુ પડે છે?
હા. હવે બધા છોડ આધારિત દૂધ (સોયા મિલ્ક સહિત) પર GST 5% છે.
14. અન્ય નોન-અલ્કોહોલિક પીણાં પર 40% દર કેમ?
સમકક્ષ માલ પર સમાન દર રાખવા માટે.
15. અન્ય ખાદ્ય તૈયારી (food preparations) પર કેટલો દર છે?
5% દર લાગશે.
16. ફક્ત ચોક્કસ ભારતીય બ્રેડના દર કેમ બદલાયા?
બધી ભારતીય બ્રેડ (રોટી, પરાઠા, પિઝા બ્રેડ વગેરે) મુક્ત કરાઈ છે.
17. કાર્બોનેટેડ ફળ પીણાં પર દર કેમ વધ્યો?
કંપનીસેશન સેસ ખતમ થવાથી દર વધારવામાં આવ્યો છે જેથી કુલ ભારણ સમાન રહે.
18. પનીર અને અન્ય ચીઝ માટે જુદા દર કેમ?
પેકિંગ વગરના પનીર પર પહેલેથી જ 0% હતો. નાના ઉત્પાદકોને પ્રોત્સાહન આપવા બદલાવ કરાયો.
19. કુદરતી મધ અને કૃત્રિમ મધ પર જુદા દર કેમ?
કુદરતી મધને પ્રોત્સાહન આપવા માટે.
20. કૃષિ મશીનરી પર GST દર?
12%માંથી ઘટાડીને 5%.
21. સંપૂર્ણ મુક્ત કેમ નહીં?
કેમ કે ITC ખોવાઈ જશે અને ઉત્પાદકોના ખર્ચા વધી જશે.
22. દવાઓ પર GST દર કેટલો?
બધી દવાઓ પર 5%, કેટલીક પર 0%.
23. દવાઓ પર સંપૂર્ણ મુક્તિ કેમ નહીં?
મુક્ત કરવાથી ITC ગુમાશે અને કિંમતો વધી જશે.
24. મેડિકલ ડિવાઇસિસ પર કેટલો દર છે?
બધા મેડિકલ ડિવાઇસિસ પર 5%, સિવાય કે જે છૂટછાટ હેઠળ છે.
25. મેડિકલ ડિવાઇસિસ પર દર ઘટાડવાનો હેતુ શું?
સ્વાસ્થ્યસેવાઓ સસ્તી બનાવવા.
26. નાના કાર પર દર કેટલો?
28%થી ઘટાડી 18%.
27. મોટી કાર અને SUV પર દર કેટલો?
40%.
28. ત્રિ-ચક્ર વાહન (Auto) પર દર કેટલો?
18% (પહેલાં 28%).
29. બસો અને 10 થી વધુ મુસાફરોવાળા વાહનો પર?
18% (પહેલાં 28%).
30. એમ્બ્યુલન્સ પર?
18% (પહેલાં 28%).
31. લારીઓ અને ટ્રક પર?
18% (પહેલાં 28%).
32. ટ્રેક્ટર પર?
1800 cc સુધી – 5%, વધુ હોય તો – 18%.
33. બાઇક પર દર?
350cc સુધી – 18%, વધુ – 40%.
34. 350cc બાઇક માટે કયો દર?
18%.
35. મોટી કાર પર કુલ દર?
40% (સેસ વગર).
36. સાઇકલ અને પાર્ટ્સ પર?
12%થી ઘટાડીને 5%.
37. નાના ટ્રેક્ટર મુક્ત કેમ નહીં?
મુક્ત કરવાથી ITC ખોવાશે, ભાવ વધી જશે.
38. 40% દરને ખાસ દર કેમ કહે છે?
તે થોડા જ લક્ઝરી અને પાપવસ્તુઓ પર લાગુ પડે છે.
39. લાકડાના પલ્પ પર જુદા દર કેમ?
પેપર અને ટેક્સટાઇલ ચેઇન માટે જુદો અભિગમ રાખવામાં આવ્યો છે.
40. કપાસ પર GST કેમ રાખ્યું છે?
Input credit ચેઇન તૂટે નહીં તે માટે.
41. ટેક્સટાઇલ માટે અન્ય ઇનપુટ્સ પર દર ઘટાડ્યો કેમ નહીં?
તે મલ્ટી-યૂઝ વસ્તુઓ છે, એન્ડ-યૂઝ આધારિત છૂટછાટ ટાળવા.
42. ટેક્નિકલ ટેક્સટાઇલમાં ઇન્વર્ઝન કેમ?
રિફંડ મિકેનિઝમ હોવાથી નુકસાન નહી થાય.
43. નકલી ઝરી પર ITC કેમ રોકી?
52મી બેઠકમાં નિર્ણય લેવાયો હતો.
44. ટોયલેટ સોપ બાર પર કેટલો દર છે?
5%.
45. ફેસ પાઉડર અને શેમ્પૂ પર દર ઘટાડ્યો કેમ?
આ રોજબરોજની વસ્તુઓ છે, સૌને લાભ મળે.
46. ફક્ત થોડાં કોસ્મેટિક્સ પર દર કેમ ઘટાડ્યો?
સરળ ટેક્સ સ્ટ્રક્ચર માટે.
47. માઉથવૉશ પર દર કેમ નહીં ઘટાડ્યો?
ફક્ત બેસિક ડેન્ટલ વસ્તુઓ (ટૂથપેસ્ટ, બ્રશ, ડેન્ટલ ફ્લોસ) પર ઘટાડો થયો.
48. કોલસો પર દર કેમ વધ્યો?
કંપનીસેશન સેસ ખતમ કરી GSTમાં મર્જ કર્યો.
49. ટેન્ડુ પાન પર દર કેટલો?
5% (તમાકુ પાનની જેમ).
50. રિન્યુએબલ એનર્જી ઉપકરણો પર દર કેટલો?
12%માંથી 5%.
51. રિન્યુએબલ એનર્જી પર દર ઘટાડવાનો હેતુ?
પ્રોત્સાહન આપવા. રિફંડ મળશે.
52. માર્બલ અને ગ્રેનાઈટ બ્લોક પર દર?
12%માંથી ઘટાડીને 5%.
53. ચશ્મા અને ગોગલ્સ પર?
દ્રષ્ટિ સુધારવા માટે – 5%, બાકીના – 18%.
54. બેટરી પર?
લિથિયમ સહિત બધી બેટરી – 18%.
55. AC, TV, મોનીટર, ડિશવોશર પર?
બધા – 18%.
56. જીવન વીમા પર છૂટ કઈ પોલિસી માટે છે?
બધી ઈન્ડિવિજુઅલ પોલિસી (ટર્મ, ULIP, એન્ડાઉમેન્ટ વગેરે).
57. આરોગ્ય વીમા પર છૂટ કઈ પોલિસી માટે છે?
બધી વ્યક્તિગત અને પરિવારની પોલિસી.
58. મુસાફરોની પરિવહન સેવા પર કેટલો દર?
5% (ITC વગર) અથવા વિકલ્પરૂપે 18% (ITC સાથે).
59. હવાઈ મુસાફરી પર પણ વિકલ્પ છે?
ના. ઈકોનોમી – 5%, બાકી – 18%.
60. GTA દ્વારા માલ પરિવહન પર દર?
5% (ITC વગર) અથવા વિકલ્પરૂપે 18% (ITC સાથે).
61. CTO દ્વારા કન્ટેનર પરિવહન પર?
5% (ITC વગર) અથવા 18% (ITC સાથે).
62. મલ્ટીમોડલ ટ્રાન્સપોર્ટ પર?
5% (એર ટ્રાન્સપોર્ટ સિવાય), નહીંતર 18%.
63. GTA સેવાઓને સંપૂર્ણ મુક્ત કેમ નહીં?
મુક્ત કરવાથી ITC ખોવાશે અને ખર્ચ વધશે.
64. ફાર્માસ્યુટિકલ પ્રોડક્ટ્સના જોબ વર્ક પર દર?
5% (પહેલાં 12%).
65. ચામડી/લેધર સંબંધિત જોબ વર્ક પર?
5% (પહેલાં 12%).
66. લેધર ગુડ્સ/ફૂટવેરના જોબ વર્ક પર પણ લાગુ પડે?
ના.
67. શરાબ સંબંધિત જોબ વર્ક પર દર?
18%.
68. અન્ય બધા જોબ વર્ક પર દર?
18% (પહેલાં 12%).
69. જોબ વર્ક સંપૂર્ણ મુક્ત કેમ નહીં?
ITC ચેઇન તૂટે નહીં એ માટે ફક્ત ઓછો દર રાખ્યો.
70. ઓઇલ-ગેસ ઓફશોર વર્ક કોન્ટ્રાક્ટ પર?
18%.
71. રૂ. 7500 સુધી હોટલ રૂમ ભાડું?
5% (ITC વગર).
72. બ્યુટી અને ફિટનેસ સેવાઓ પર દર?
5% (પહેલાં 18%).
73. જુગાર, લોટરી, રેસ, કૅસિનો, ઓનલાઈન ગેમિંગ પર દર?
40%.
74. IPL જેવા રમતોત્સવમાં પ્રવેશ શુલ્ક પર?
40%.
75. અન્ય રમતોત્સવમાં પ્રવેશ પર?
રૂ. 500 સુધી – મુક્ત,
(આ લેખ અજાણ્યા સોર્સમાંથી ફોરવર્ડ સ્વરૂપે આવ્યો છે. વાંચકોના લાભાર્થે અહીંયા છાપેલ છે. વિગતો વેરીફાઈ કરી લેવી જરૂરી છે)